Munich Hội Beer tháng Mười 2022: 17.9.2022 - 03.10.2022

Thời tiết vào thu gió se lạnh, thỉnh thoảng có mưa nhẹ những chiếc lá xanh bắt đầu đổi màu vàng thì Munich có Lễ Hội Bier Tháng Mười, nhưng hai năm qua bị dịch Covid phải giản cách xã hội không thể tổ chức.

Theo lịch sử tại tiểu bang Bavaria cách đây 212 năm (1810-2022) Hoàng tử Ludwig (sau nầy là vua Ludwig đệ nhất) cưới Công chúa Therese von Sachsen-Hildburghauen ngày 12.10.1810. Vua Maximilian I mở tiệc linh đình để mừng ngày cưới của Hoàng tử kéo dài 5 ngày, khoản đãi dân chúng vui chơi ăn uống và tổ chức đua ngựa trên đồng cỏ trước cửa ngõ của thành phố. Hàng năm Hoàng gia tổ chức Lễ Hội kỷ niệm ngày cưới và sau đó đã trở thành phong tục.

Dân chúng ngưỡng mộ Công chúa Therese, nên lấy tên nàng ghép với chử Wiese, họ gọi đồng cỏ nầy là Theresewiese hay nói ngắn gọn là „Wiesn“, rộng 42 Hektar (0,42 km²) nơi nầy trở thành điạ danh tổ chức Hội Bia Tháng 10. „Octoberfest“. Hàng năm sử dụng diện tích khoảng 26 đến 31 Hektar. Bên phải đi từ cổng vào có tượng Bavaria đồng đen khổng lồ cao 18,52 m, nặng khoảng 87, 36 tấn, chiều cao của bức tường đá là 8,92 mét. Tượng do nhà điêu khắc nghệ thuật Ludwig Schwanthaler tạo mẫu năm 1840, vương miện cài trên tóc và tay phải giơ cao vòng hoa đều làm từ gỗ sồi „Eichenkranz“, tay trái cầm thanh kiếm, mặc áo da gấu và con sư tử đứng bên cạnh. Tượng đài nầy là một biểu tượng của đàn bà Bavaria lãng mạn nhưng dũng cảm…

Sinh hoạt lễ Hội lúc đầu có đua ngựa và các trò chơi dân gian đơn sơ, từ năm 1818 có thêm những chiếc đu cho trẻ em và những lều nhỏ để quan khách ngồi uống bia. Đến năm 1870 kinh tế phát triển người ta bắt đầu dựng những lều bia lớn, thu hút nhiều người đến với nhiều trò vui chơi được mở rộng, nhiều gian hàng bán đồ chơi, hàng kỷ niệm. Năm 2022 dù dịch bệnh Covid chưa chấm dứt, nhưng hơn 75% dân số được chủng Vaccine từ 3 đến 4 mũi, sau nhiều buổi họp bàn cãi, chính quyền đồng ý cho phép tổ chức lễ hội Beer lần nầy là thứ 187. Vào bên trong lễ hội không bắt buộc phải đeo Maske như đi trên xe Bus, tàu điện, đời sống nơi nầy náo nhiệt tự nhiên như những năm trước chưa có dịch.

Những biến cố qua lịch sử từng xảy ra không có lễ Hội

1813 Bayern bận chống lại Napoleon
1854 Munich bị dịch tả (cholera- epidemie) hơn 3000 người chết
1866 Bayern chiến tranh Phổ Áo
1870 chiến tranh Đức Pháp
1873 Dịch tả
Thế chiến thế 1
sau chiến tranh chỉ tổ chức lễ hội mùa thu "Herbstfest"
1923-1924 lạm phát (Hyperinflation)
1939-1945 thế chiến thứ 2
1946-1948 chỉ tổ chức lễ hội mùa thu "Herbstfest"
1980 bị đặc bom nổ gây thương tích 200 người, 13 người chết, nhưng vẫn tiếp tục.

2 năm (2020-2021) không tổ chức vì Covid …

Năm 1835 tổ chức diễn hành trang phục mừng ngày cưới bạc của vua Ludwig đệ nhất và Therese của Bayern. Từ năm 1950 theo lịch trình thường xuyên tổ chức. Đoàn diễn hành trang phục dân tộc gọi là: Der Trachtenzug und Schützenzug zum Oktoberfest / The Trachtenzug and infantry platoon to the Octoberfest. Trachtenfestzug có thêm các đoàn xe hoa Einzug der Festwirte &Brauerein/ Introduction of the fixed landlords and Brauerein.

Thứ Bảy ngày 22.9 khai mạc Lễ Hội Bia 2022 từ 10 giờ đến 11 giờ khoảng 1000 hội viên gồm các ban nhạc cùng đoàn xe ngựa kết hoa „Einzug der Festwirte &Brauerein/ Introduction of the fixed landlords and Brauerein của các hãng bia đến tham dự. Theo tục lệ 12 giờ trưa ông thị trưởng OB Dieter Reiter dùng búa gỗ đóng vòi vào thùng bia mở ly bia đầu tiên khai mạc lễ Hội. với sự tham dự của Thủ hiến tiểu bang Bayern Markus Söder

Chúa Nhật từ 10giờ ngày 17.9.2022 thời tiết lạnh 7 độ C có mây mù không mưa, đoàn trang phục diễn hành „Der Trachtenzug und Schützenzug zum Oktoberfest“ bắt đầu di chuyển từ tượng đài Max II ở ngay gần Maximilianmuseum, qua các ngã đường dài 7 km đến Kaiser Ludwig platz). Thời gian kéo dài hơn 2 tiếng, những đoàn nhạc với 60 xe ngựa kết hoa lá lộng lẫy của các hãng bia hãng rượu nho… những đàn ngựa, bò to lớn chở những thùng bia „Fass“ bằng gỗ sồi. Hơn 9000 người với bản sắc văn hóa đặc trưng từ các điạ phương trong tiểu bang Bayern, Những người tham gia không chỉ đến từ Bavaria, mà từ khắp châu Âu và năm nay thậm chí có một nhóm trang phục truyền thống đến từ Mỹ.

Biểu tượng Münchner Kindl/Munich theo truyền thống văn hóa lâu đời "Kunst und Bierstadt/ Art and City Beer". Cô Viktoria Ostler được chọn làm diễn viên Münchner Kindl mặc áo dòng đen viền vàng cưỡi ngựa đi đầu luôn vẩy tay chào. Münchner Kindl được chọn là con gái của các chủ hãng Bia tai München từ 19 đến 29 tuổi còn độc thân vui tính. Người Bavaria mặc sắc phục cổ truyền đàn ông quần da ngắn tới đầu gối, đội mũ có lông gà hay lông chim, trước ngực đeo nhiều huy chương. Đàn bà y phục gọi là „Dirndl“ áo hơi hở phần trên ngực, váy dài, có thêm tạp dề thắt ngang bụng. Có thể phân biệt các cô thắt nơ ở bụng bên trái là còn độc thân, bên phải thì có chồng hay bạn trai. Nếu chiếc nơ được thắt gọn gàng không ở bên trái cũng không ở bên phải, mà ở ngay chính giữa trên rốn là người đó vẫn còn là một trinh nữ. Mặc dù việc quan hệ trước hôn nhân từng bị coi là trái đạo đức, nhưng ngày nay trong văn hóa phương Tây, hiếm có người phụ nữ nào coi trọng việc trinh tiết của mình. Vì vậy, chiếc nơ thắt ở giữa phía trước cho những cô gái nhỏ. Tuy nhiên, ở một số vùng nông thôn phụ nữ trưởng thành độc thân vẫn giữ phong tục xưa thắt nơ của tạp dề ở giữa phía trước. Nơ thắt phiá sau lưng cho các cô làm bồi. Bất kể chiếc nơ thắt ở đâu, phải được thắt đẹp mắt rất quan trọng hợp thời trang, trang phục truyền thống qua nhiều thế kỷ.

Đoàn diễn hành phô trương sinh hoạt các ngành tiểu công nghệ, các hãng xe nổi tiếng xe BMW, Mercedes, Audi, nông nghiệp xe hoa kết hoa, ngủ cốc, rau trái vừa thu hoạch, thợ săn họ mang súng trường, cung tên còn khiêng theo một con heo rừng và bầy chó săn. Đoàn người nhảy múa, tay cầm cờ đủ màu sắc, các câu lạc bộ trang phục truyền thống thật đẹp nhiều màu sắc rực rỡ như trong truyện Kiều VN „ngựa xe như nước áo quần như nêm“…
Những đoàn nhạc đủ các loại nhạc khí, tiếng trống bùm bùm rộn rã, tiếng phèng la, tiếng kèn vang dội, tiếng sáo trầm bỗng...Những chiếc kèn đồng to lớn sáng chói, Các ban nhạc từ khắp nơi trên thế giới có thể ghi danh tham gia cuộc diễn hành tại Festring München e.V

Đài truyền hình ARD chiếu trực tiếp cuộc diễn hành lễ và khai mạc, nhưng chúng ta đến tận nơi tham dự sẽ thấy tận mắt vui hơn. Du khách muốn có tầm nhìn tốt xem diễn hành ở hai bên đường hay khán đài được bố trí dọc theo tuyến đường, quý vị nên đến sớm vì các ghế trên khán đài không đánh số.
( )

Những hãng bia ở Munich chế bia theo truyền thống Munich. Các loại bia nầy có hương vị thơm ngon chứa trong các thùng lớn bằng gỗ rót vào ly sành hay bằng thủy tinh, giá mỗi Maß (1lít) bier năm 2022 từ 12,60€ đến 13,80€, phải cho bồi thêm một vài €. Năm nay người Đức nói “Bier muss man wohl tiefer in die Tasche greifen/ You have to dig deeper into your pocket for beer"“

Munich sản xuất loại bia đặc biệt gọi „Oktoberfestbier“ hay „Wiesnbiere“ độ rượu (Alc) khoảng 5,3% - 6,6 % có mùi vị thơm ngon màu sắc khác nhau. Kỹ thuật biến chế bia giống nhau, nhưng bia sản xuất ở tận gốc có hương vị riêng, nhờ khí hậu cho sự lên men tốt, nguồn gốc nước giếng, bia chứa trong thùng gỗ, bí mật trong cách biến chế gia vị…Hãng bia hiệu con sư tử „Löwenbräu“ có sản xuất tại Hoa Kỳ, Trung cộng và ở Sài Gòn có nhiều nơi nấu bia theo phương pháp của Đức, nhưng không ngon bằng ở Munich. Số người tham dự Oktoberfest trong 17 ngày, năm 2008 khoảng 6,3 triệu, năm 2009 là 5,7 triệu, năm 2010 kỷ niệm 200 năm lễ hội khoảng 6,4 người; 2019 có 6,3 triệu người nhưng đông nhất trong lịch sử lễ hội năm 1985 là 7,1 triệu người tham dự. Lễ hội Oktoberfest là những ngày "ấm áp và lấp lánh". Hàng triệu du khách đi du lịch bằng xe buýt, tàu điện ngầm và xe điện đến Oktoberfest. "Họ muốn là một phần của lễ hội." đặc biệt là Scotland, Hòa Lan và Nam Tirol họ mang theo truyền thống riêng mặc y phục cổ truyền, mang guốc gỗ…

Bảng tổng kết các năm Lễ Hội

Oktoberfest 2019

6,3 triệu người tham dự
7,8 triệu Maß bia (lít)
125 con bò đực thiu (mỗi con nặng hơn 500 kilo)
30 con bê thui
522.000 gà nướng
125.000 dồi heo
Tiêu thụ điện 2,84 triệu Kilowatt/giờ, nước 105.000 m³. Hơi đốt gas 185.000 Km³ (Kubikmeter)

Ngoài ra còn có loại dồi trắng, vịt nướng… và các thực phẩm khác nhưng không thấy thống kê bao nhiêu con cá Markrelen nướng thơm ngon? những bông hồng đỏ thắm, những bánh hình trái tim có chữ „anh yêu em“… các chàng mua tặng người đẹp? Hội bia Munich hàng năm du khách đến rất đông từ Anh quốc, Ý, Áo, xa xăm như Úc, Mỹ, Nhật cũng nhiều người đến, khách sạn cuối tuần giá tăng gấp 2 hay 3 lần, nhưng thường hết chỗ nên nhiều người phải cắm lều ngủ qua đêm. Kinh tế Âu châu khủng hoảng, đồng Euro mất giá vì ảnh hưởng sự sa sút kinh tế của các nước, Ukraine chiến tranh, Cộng Hoà Liên Bang Đức vẫn là nước hùng mạnh hàng đầu ở Âu Châu phải chia xẻ gánh nặng thu nhận một triệu người tỵ nạn, vật giá leo thang sau hai năm vì dịch Covid. Hy vọng năm 2022 nhiều người về uống bia vui chơi quên đi lo âu trong năm qua. Hội bia, các cô, các bà (có loại Bier không có độ rượu) ngồi uống chung với chồng hay bạn đồng nghiệp ca hát, nhảy múa vui vẻ, uống bia để vui thưởng thức nghệ thuật, nói lên nét sinh hoạt tốt đẹp về văn hóa, nếp sống văn minh của người Tây Phương, bạn đồng nghiệp của tôi có bụng bia „Bier bauch“ uống từ 17:00 đến 24:00 hơn 5, 6 maß nhưng vẫn trầm tĩnh vui chơi, ca hát cho đến lúc chia tay đi Taxi về nhà.

Tiểu bang Bayern/ Bavaria diện tích 70.551,57 km², dân số hơn 12,5 triệu có hơn 300 hãng bia lớn nhỏ sản xuất bia theo truyền thống lâu đời, (là nước, lúa mạch, bông bia (Hopfen) và hơi gaz (koolzuugaz), trong mùa lễ hội chỉ có 14 lều bia lớn, nổi tiếng thế giới lâu đời như: Augustiner (1328) hình các thầy dòng; Paulaner (1516) nhãn hiệu nhà thờ Đức bà; Spaten (1397) hình cái xẻn, Löwenbräu (1383) hình con sư tử... (nghệ thuật nấu bia mời độc giả đọc lại bài: Bia trong hoamunich.com). Mỗi lều bia rộng lớn trang trí khác nhau, năm 1913 hãng bia Pschorr đã có lều lớn nhất 12.000 chỗ, lều của Hofbräu 10.000 chỗ.

Chương trình dành cho gia đình có trẻ em tham dự, được giảm giá là ngày thứ Ba từ 12:00 đến 18:00 giờ, trẻ em dưới 6 tuổi 20:00 không được phép ngồi trong lều bia, ngày thứ Bảy không được đẩy xe trẻ em vào. Hàng ngày trong tuần các lều bia đều mở cửa lúc 10:00 chỉ bán bia trên lý thuyết tới 22:30, muốn uống thêm phải mua trước giờ ấn định, khách có thể ngồi vui chơi tới 1:00 sáng.

Những sinh hoạt trong lễ hội hơn 617 các cửa hàng, 79 nơi phục vụ khách hàng về ăn uống, 214 các trò chơi khác nhau. 12 ngàn người làm việc (10000 chuyên môn 5000 phụ giúp việc). Nữ phục vụ chen trong biển người, miệng thổi còi, 10 ngón tay móc vào quai 10 ly (Maß) bia lớn trước ngực mang đến bàn khách. Trong 17 ngày làm việc lương và tiền pourboire trung bình khoảng 15.000 €. Uống bia theo từ địa phương gọi là „O´zapft is“ bia chứa trong thùng gỗ lớn hay nhôm, ly uống bia đặc biệt dung tích 1 lít trọng lượng 2, 35 Kilo (Ly & bia). Ly có quai cầm gọi là Maßkrug, ngoài ra còn có thêm nhiều loại rượu trắng. Các món nhậu đủ loại rất hấp dẫn, trong các lều bia đều có nhân viên bảo vệ trật tự, lịch sự vui vẻ phục vụ khách hàng nhanh chóng, không thể thiếu món gà quay (Wiesnhendl) truyền thống có từ năm 1881. Thịt bò thui, (con bò phải thui 6 tiếng) đùi heo nướng, cá nướng và các món thịt nguội, các món dồi (xúc xích) thơm ngon và xà lách, củ cải trắng ăn để bớt say…

Sinh hoạt rất vui nhiều người không quen uống bia, thì tham dự các trò chơi như: như bắn súng câu cá…nhưng cũng có nhiều trò chơi nguy hiểm nếu ai bị bệnh tim thì đừng chơi các trò chơi quá căng thẳng thần kinh như: Achterbahn, Euro Star xe chạy nhiều vòng như số 8 đảo ngược, nhiều trò chơi khác như Zum Pia, TopSprin, Rocket... những nhà ma tưởng như có thật. Từ năm 2012 có thêm rất nhiều trò chơi mới như khu „Oidn Wiesn“… nên đi chơi vào buổi tối, dưới ánh đèn màu rực sáng giống như Las Vegas thật hấp dẫn „dập dìu tài tử giai nhân“ muốn uống bia với đông bạn bè, phải reservieren giữ chỗ, chỗ đẹp nhất mỗi khu phải trả thêm từ 500 đến hơn 1000€. (cuối tuần và buổi chiều từ 14 giờ nếu không đặt trước thì khó có bàn để ngồi)

Chương trình lễ Hội Bia tháng 10 cho những năm kế tiếp:

2022 từ 17.9 bis 03.10
2023 từ 16.9 bis 03.10

14 lều bia dựng bằng thép và gỗ mái lợp vải ny lon đặc biệt, (dựng một lều bia lớn chi phí từ 2,5 triệu € trở lên), thường là màu xanh trắng tượng trưng cho màu cờ của tiểu bang Bayern, chia nhiều khu từ A đến Z cho tiện việc phục vụ cũng như đặt chỗ, chính giữa lều là bục cao dành cho ban nhạc đánh trống thổi kèn, ca sĩ hát nhạc dân ca, quan khách có thể hát theo ngồi trên ghế dài hai khuỷ tay móc vào tay người ngồi bên cạnh, mọi người đều làm như mắc xích ngồi lắc qua lắc lại, có nhiều nhóm cao hứng ôm vai đứng luôn trên ghế nhảy theo điệu nhạc.

Để giải quyết vấn đề vệ sinh có hơn 1080 Toiletten „Sitzplätte“, chỗ đứng „Stehplätze“ cộng lại dài hơn 850 m, và 17 nơi dành cho người tàn tật, nước tiểu thải ra 7,1 triệu lít, còn tuỳ theo số du khách mỗi năm.

Các lều bia

Hippodrom Spaten-Franziskaner-Bräu 3200 chỗ, ngoài vườn 1000 chỗ)
Armbrustschützenzelt Paulaner 5.830 chỗ ngoài vườn, 1.600
Hofbräu Festzelt München 6.898 chỗ, ngoài vườn 3.022
Hacker-Festzelt 6.950 chỗ, ngoài vườn 2.400)
Schottenhamel Spaten-Franziskaner-Bräu 6.000 chỗ ngoài vườn 4.000
Weinzelt Paulaner Weißbier, Sekt- und Schnapsbar
Nymphenburger Sektkellerei 1.300, ngoài 600
Löwenbräu-Festhalle 5.700 chỗ, ngoài vườn 2.800)
Augustiner-Festhalle 6000 chỗ, ngoài vườn 2500.

Từ năm 2010 dựng thêm tháp cao 25 m bằng những thùng bia có thể nhìn xa trên đồng cỏ. Hàng năm các lều trang trí đều thay đổi đẹp hấp dẫn hơn. Trên 115.000 chỗ ngồi với loại bàn và ghế gỗ dài trong 14 lều chưa tính các chỗ đứng. Ngày 04 Juli 2010 tiểu bang Bayern trưng cầu dân ý, luật cấm hút thuốc nơi công cộng cả nhà hàng bởi vậy trong các lều không được phép hút thuốc. Theo tổng kết của báo địa phương „Münchener Wochenend Zeitung“ năm 2019 thu 1,3 tỷ €.

Năm 2022 vì lạm phát Hotel tăng 33% giá trung bình 1 đêm 200€, nửa con gà giá 13€, dùi heo nướng 24€, các món khác cũng tăng ít nhất từ 4 đến 5 €…

Thiếu niên dưới 16 tuổi không được phép mua bia, nếu cần nhân viên trật tự (Security) có thể hỏi căn cước. Những ngày lễ hội sinh hoạt của thành phố rộn ràng náo nhiệt hơn, tàu điện ngầm UBahn cứ 5 phút một chuyến, nhân viên trật tự làm việc nghiêm túc ngăn ngừa trường hợp bị say rượu, té xuống đường hầm gây tai nạn, các chuyến tàu điện ngầm U5, U4 tại trạm Theresienwiese nhiều lần phải tạm đóng cửa do tình trạng quá đông người dưới hầm chưa lên tàu. Cảnh sát lưu thông kiểm tra người lái xe nếu có mùi rượu thì bị thử máu hay thổi bong bóng, uống nhiều thì bị tịch thu bằng lái phạt tiền! Bởi vậy người ta sử dụng phương tiện lưu thông công cộng, tàu điện, Tram, xe bus chạy tới 2 giờ sáng,
tiền bán vé tàu xe trong phố năm 2019 thu được 289 triệu €.

Cảnh sát cũng thường theo dõi những nhóm nhỏ người đến từ các nước Đông Âu lợi dụng lúc đông người chen lấn để móc túi …. Du khách từ 10 quốc gia tới Munich nhất là: USA, Great Britain, France, Austria, Netherlands, Switzerland, Italy, Australia, Sweden and Denmark. Ngoài ra có du khách của 45 quốc gia khác gồm: Argentina, Belgium, Bosnia and Herzegovina, Brazil, Chile, China, Ecuador, Finland, Hong Kong, India, Ireland, Iceland, Japan, Canada, Kazakhstan, Colombia, Kosovo and Croatia, Latvia, Lebanon, Lithuania, Luxembourg, Mexico, New Zealand, Netherlands Antilles, Norway, Poland, Portugal, Puerto Rico, Romania, Russia, Saudi Arabia, Singapore, Slovakia, Slovenia, Spain, South Africa, South Korea, Czech Republic, Turkey, Hungary , the United Arab Emirates and Cyprus.

Cảnh sát phải làm việc nhiều hơn: 2175 phiên trực, cuối tuần tăng cường thêm các đội cảnh sát của các nước như: Ý, Pháp, Anh… tuần tra phải can thiệp gần 1000 trường hợp như: say đánh lộn 58 vụ; bắt giữ 497 người móc túi đến từ các nước Đông âu cũ
527 trường hợp uống rượu lái xe
4671 cấp cứu vì tim mạch, và quá say…
48 vụ xảy ra trẻ em thất lạc

Văn phòng liên lạc tại lễ hội thông báo tìm được: 780 thẻ căn cước, 690 khăn và áo quần, 660 bóp tiền, 465 thẻ ngân hàng, 420 Smartphones und Handys, 300 bộ chìa khoá, 155 kính đeo mắt, 130 túi xách, balô, 115 chiếc dù, 55 nhẫn vàng, hột xoàn và 8 máy quay phim... Đề phòng khủng bố đặc chất nổ, chung quanh lễ hội đều có hàng rào cao 2m. Những cửa vào phải qua hệ thống điện kiểm soát và nhân viên an ninh kiểm tra balo, túi xách khi đi vào bên trong lễ hội.Năm nay phiá cổng chính chưng bày một số hình ảnh tưởng niệm những người bị bọn khủng bố đặc chất nổ qua đời năm 1980.

Munich tấp nập du khách đến tham dự Hội Bia Tháng 10. Thời gian trôi qua hơn 43 năm người Việt Tỵ Nạn CS đã có mặt vui chơi lễ hội Oktoberfest hàng năm, đây là dịp vui với bạn bè, uống một vài ly bia để quên đi chút muộn phiền, nhắc lại những kỷ niệm vui buồn của đời người thay đổi như những chiếc lá vàng mùa thu ...

Đất say đất cũng lăn quay,
Trời say mặt cũng đỏ gay, ai cười?
Tản Đà

Nguyễn Quý Đại
Munich Hội Bia Tháng Mười 2022

Toàn bộ phim ngày 18/9/2022 diễn hành tại Munich dài hơn 2 tiếng nói tiếng Đức. https://binged.it/3qK48XI

Mời độc giả vào vườn hoamunich đọc bài
“Bia trong khoa học và đời sống”
www.hoamunich.wordpress.com.

Lời hay ý đẹp
Đạt Lai Lạt Ma: "Nếu ta có một tôn giáo thì tốt. Nhưng thật ra, nếu như không có tôn giáo chúng ta cũng vẫn có thể xoay xở được. Còn nếu không có các tính chất căn bản của con người, như là: tình thương, tâm từ, lòng tử tế, loài người không thể tồn tại được."